Trong bối cảnh ngành tiếp thị bằng người nổi tiếng và người ảnh hưởng đang phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, trách nhiệm của những người này trong quảng cáo không còn là vấn đề đơn thuần về pháp lý mà còn liên quan đến đạo đức và tác động xã hội.
[Caption align=”aligncenter” width=”650″]
Tiến sĩ Bùi Quốc Liêm, Giảng viên ngành Truyền thông chuyên nghiệp, Đại học RMIT Việt Nam.[/caption]
Theo nghiên cứu Influencer Advertising – Asia của Statista Market Insights, tính đến năm 2024, Việt Nam có hơn 1.132 người ảnh hưởng sở hữu trên 1 triệu người theo dõi, cùng với hơn 32.000 người ảnh hưởng có dưới 100.000 người theo dõi. Điều này cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực này trong nước.
Ngành quảng cáo bằng người nổi tiếng và KOL đang trở thành một phần không thể thiếu trong các chiến dịch marketing của doanh nghiệp. Tuy nhiên, sự tin tưởng mà người tiêu dùng dành cho những nhân vật này cũng đặt ra một nguy cơ lớn: người tiêu dùng có thể dễ dàng bị dẫn dắt bởi những thông tin quảng cáo không chính xác hoặc sai lệch.
Khung pháp lý điều chỉnh hoạt động quảng cáo tại Việt Nam bao gồm Luật Quảng cáo 2012, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2010 và 2023, cùng với Nghị định 38/2021/NĐ-CP. Những quy định này nhằm đảm bảo tính trung thực và chính xác của thông tin quảng cáo, đồng thời nghiêm cấm các hành vi quảng cáo gây hiểu lầm cho người tiêu dùng.
Trách nhiệm pháp lý của người nổi tiếng khi tham gia quảng cáo là phải đảm bảo rằng thông tin họ cung cấp là chính xác và không gây hiểu lầm. Đặc biệt, trong các lĩnh vực như thực phẩm chức năng, dược phẩm và mỹ phẩm, nơi mà thông tin sai lệch có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe người tiêu dùng, trách nhiệm này càng được nhấn mạnh.
[Caption align=”aligncenter” width=”650″]
Người nổi tiếng bán hàng trên mạng.[/caption]
Có nhiều trường hợp người nổi tiếng và KOL bị xử phạt vì quảng cáo sai quy định. Việc này không chỉ gây tổn hại đến danh tiếng của họ mà còn làm suy giảm niềm tin của người tiêu dùng vào toàn bộ ngành nghề liên quan.
Để đảm bảo trách nhiệm đạo đức và nghề nghiệp, người nổi tiếng cần tuân thủ nguyên tắc “biết – kiểm chứng – chịu trách nhiệm”. Họ cần tìm hiểu rõ thông tin về sản phẩm, kiểm chứng các tuyên bố quảng cáo trước khi phát ngôn, và sẵn sàng chịu trách nhiệm cho những lời nói công khai của mình.
Quảng cáo sản phẩm không chỉ là một hoạt động thương mại đơn thuần, mà còn là một cam kết về trách nhiệm đối với cộng đồng. Người nổi tiếng cần nhận thức sâu sắc về điều này và đặt lợi ích của người tiêu dùng lên trên lợi nhuận cá nhân.
Về phía các cơ quan quản lý, cần tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý và tăng cường thực thi pháp luật để đảm bảo tính nghiêm minh và răn đe. Việc này sẽ giúp xây dựng một môi trường quảng cáo lành mạnh và minh bạch, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.
Tóm lại, người nổi tiếng không thể chỉ đơn thuần “lên tiếng khi được trả tiền” mà phải chịu trách nhiệm cho những lời nói của mình. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể xây dựng một môi trường quảng cáo lành mạnh và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.