Sáng kiến hòa bình do cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump dẫn đầu đang thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế, đặc biệt khi nó có thể liên quan đến việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với ngành năng lượng của Nga. Đây là một động thái có thể mang tính đột phá, bởi nó không chỉ ảnh hưởng đến quan hệ giữa Mỹ và Nga mà còn có tác động sâu rộng đến cấu trúc năng lượng và địa chính trị toàn cầu.

Việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với ngành năng lượng Nga có thể đánh dấu một sự thay đổi quan trọng trong cách tiếp cận của phương Tây đối với Moscow. Kể từ khi xung đột tại Ukraine nổ ra vào năm 2022, Mỹ và các đồng minh đã áp đặt hàng loạt biện pháp trừng phạt nhằm vào nền kinh tế Nga, với mục tiêu chính là ngành năng lượng. Những biện pháp này được thiết kế để làm suy yếu khả năng tài chính của Nga và cô lập nước này trên trường quốc tế. Tuy nhiên, hiệu quả của các lệnh trừng phạt vẫn là một chủ đề gây tranh cãi, và nhiều chuyên gia cho rằng chúng không hoàn toàn đạt được mục tiêu đề ra.

Giới chức tại các quốc gia Đông Âu đang theo dõi sát sao các diễn biến liên quan đến sáng kiến của ông Trump, đồng thời bày tỏ lo ngại về khả năng quay trở lại sử dụng năng lượng của Nga. Sự không rõ ràng trong lập trường của Mỹ đã tạo ra một tình huống khó khăn cho các quốc gia Đông Âu, những nước phụ thuộc nhiều vào khí đốt tự nhiên. Trong khi đó, Nga vẫn duy trì vị thế là một nhà cung cấp năng lượng đáng tin cậy, bất chấp các lệnh trừng phạt từ phương Tây.

Trước đây, Liên minh châu Âu (EU) đã nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung năng lượng từ Nga. Dù Nga vẫn chiếm một tỷ lệ đáng kể trong nhập khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của EU, với 17,5%, EU đã cam kết giảm nhập khẩu và đã đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng LNG để tăng cường nhập khẩu khí đốt từ Mỹ và các nguồn cung khác. Tuy nhiên, một số quốc gia thành viên EU vẫn thấy rằng năng lượng của Nga có sức hút do giá cả cạnh tranh.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu, Ursula von der Leyen, đã đề xuất một kế hoạch loại bỏ hoàn toàn nhập khẩu khí đốt từ Nga vào cuối năm 2027. Tuy nhiên, kế hoạch này đã gặp phải sự phản đối từ một số quốc gia thành viên, những nước lo ngại về tác động kinh tế của việc cắt giảm nguồn cung năng lượng giá rẻ từ Nga. Đức, một trong những quốc gia phụ thuộc lớn vào khí đốt Nga, đã thể hiện sự sẵn sàng nối lại hoạt động nhập khẩu khí đốt từ Nga để phục hồi ngành công nghiệp trong nước.

Trong bối cảnh phức tạp này, việc đánh giá tác động của sáng kiến hòa bình do ông Trump dẫn đầu là rất quan trọng. Mục tiêu của sáng kiến này là tìm kiếm một giải pháp cho xung đột tại Ukraine và cấu trúc lại mối quan hệ giữa Nga và phương Tây. Đồng thời, cần phải xem xét các yếu tố kinh tế, chính trị và địa lược trong vùng. Dù bất kỳ thỏa thuận nào cũng cần sự đồng thuận của nhiều bên liên quan, cả về phía Nga lẫn phương Tây.

Cuối cùng, một số chuyên gia lưu ý rằng bất kỳ thay đổi nào trong chính sách năng lượng liên quan đến Nga cũng cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với ngành năng lượng Nga có thể mang lại lợi ích kinh tế ngắn hạn nhưng cũng có thể làm phức tạp thêm các nỗ lực nhằm cô lập Moscow về mặt chính trị.

Bài viết tại Politico đã cung cấp thêm thông tin về sáng kiến này và diễn đạt một số quan ngại từ các chính trị gia. Thông tin về sự phản ứng của các nước liên quan có thể được tra cứu tại đây.

Tình hình xung đột giữa Ukraine và Nga tiếp tục diễn biến phức tạp, với các cuộc giao tranh ác liệt tại thành phố chiến lược Pokrovsk thuộc vùng Donetsk. Lực lượng Nga đã tiến vào thành phố này và phía Ukraine đang tìm cách loại trừ đối phương. Cuộc xung đột tại Pokrovsk đã bước vào giai đoạn quan trọng, với cả hai bên đều chịu tổn thất nặng nề.

Đợt xâm nhập đầu tiên của bộ binh Nga tại Pokrovsk được phát hiện vào ngày 17.7, và đến tối ngày 21.7, chiến dịch truy quét của phía Ukraine vẫn tiếp tục được triển khai. DeepState, một nhóm các nhà phân tích quân sự của Ukraine, cho rằng lực lượng Nga đã chớp thời cơ để xâm nhập Pokrovsk từ hướng Zvirove sau khi lực lượng bộ binh của một lữ đoàn phía Ukraine bị kiệt sức. Tuy nhiên, các binh sĩ Lữ đoàn cơ giới độc lập 155 và Lữ đoàn bộ binh nhẹ 68 của Ukraine đã nhanh chóng đáp trả và tìm cách chặn đối phương.

Mục tiêu của Nga là thọc sâu và chờ viện binh, trong khi chiến dịch của Ukraine đang tiếp diễn. Phía Ukraine cũng hứng chịu tổn thất và xảy ra sự cố quân ta bắn quân mình. Các nhà phân tích nói rằng đã xuất hiện video cho thấy lực lượng Nga phục kích các binh sĩ Ukraine tại một giao lộ thuộc Pokrovsk. Tình hình tại Pokrovsk đang trở nên cấp thiết, với cả hai bên đều cố gắng giành lợi thế.

Pokrovsk là trung tâm hậu cần chiến lược tại miền đông Ukraine, và bị tàn phá nghiêm trọng sau nhiều tháng chiến sự. Thành phố này đóng vai trò trung tâm đường bộ và đường sắt giúp tiếp tế hậu cần cho các thị trấn khác ở tiền tuyến. Dân số của Pokrovsk trước chiến sự là 60.000 người nhưng hầu hết đã di tản. Việc Nga kiểm soát Pokrovsk sẽ giúp họ cắt đứt một trong những đường tiếp tế quan trọng của Ukraine.

Trong khi đó, Ukraine chuẩn bị cho vòng đàm phán thứ 3 với Nga tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã bổ nhiệm trưởng đoàn dẫn đầu nỗ lực đàm phán, ông Rustem Umerov, Thư ký an ninh và quốc phòng quốc gia. Phái đoàn Ukraine còn có các đại diện của cơ quan tình báo quân sự Ukraine, Bộ Ngoại giao và Văn phòng tổng thống. Tuy nhiên, người phát ngôn Điện Kremlin, Dmitry Peskov, cho rằng không nên quá kỳ vọng vào phép màu tại vòng đàm phán lần 3.

Ông Peskov cho hay Nga không kỳ vọng sẽ đạt được đột phá trong cuộc gặp với đoàn Ukraine, do tình hình quá sức phức tạp. Liên minh châu Âu (EU) cũng đang tìm kiếm nguồn cung cấp hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine. Bộ trưởng Quốc phòng Đức, Boris Pistorius, cho hay Mỹ và Đức đã nhất trí chuyển giao 5 hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine. Đức cũng sẵn sàng tài trợ 2 hệ thống của mình hiện có cho Ukraine, nhưng cần nhận được sự cam kết của Mỹ là phải giao Patriot thay thế cho Đức trong vòng từ 6 đến 8 tháng.

Trong bối cảnh xung đột tiếp tục leo thang, cộng đồng quốc tế đang kêu gọi các bên kiềm chế và tìm kiếm giải pháp hòa bình. Tuy nhiên, với tình hình hiện tại, việc đạt được một thỏa thuận hòa bình vẫn còn là một thách thức lớn. Các bên đang tiếp tục tìm cách giành lợi thế trên chiến trường, và tình hình nhân đạo tại Ukraine đang trở nên ngày càng nghiêm trọng.

Các tổ chức nhân đạo đang kêu gọi hỗ trợ khẩn cấp cho người dân Ukraine, đặc biệt là tại các khu vực bị ảnh hưởng nặng nề bởi chiến sự. Tình hình tại Ukraine đang đòi hỏi sự quan tâm và hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, để giúp người dân Ukraine vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin đã ra chỉ thị cho Bộ Ngoại giao thông báo với Berlin rằng Hiệp ước quốc phòng năm 1996 giữa Nga và Đức đã không còn hiệu lực. Đây là một động thái đánh dấu sự kết thúc của một kỷ nguyên hợp tác quốc phòng giữa hai quốc gia, kéo dài gần ba thập kỷ qua. Mối quan hệ giữa Nga và Đức trong thời gian gần đây đang ngày càng trở nên căng thẳng.

Trước đó, vào tháng 7, Bộ Ngoại giao Nga đã đưa ra nhận định rằng thỏa thuận này đã mất đi tính phù hợp do chính sách “thù địch công khai” của Đức. Điện Kremlin cũng bày tỏ sự bất an ngày càng tăng trước những tuyên bố gần đây của giới chức quốc phòng Đức. Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius tuyên bố rằng quân đội nước này sẽ không ngần ngại sử dụng biện pháp mạnh mẽ nếu chính sách răn đe không hiệu quả và Nga tiến hành tấn công. Tuy nhiên, Mátxcơva đã nhiều lần bác bỏ suy đoán rằng Nga có kế hoạch tấn công các quốc gia thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng các quốc gia phương Tây, trong đó có Đức, đang cố tình lừa dối người dân để tăng ngân sách quân sự và che đậy những yếu kém về kinh tế. Trong bối cảnh xung đột tại Ukraine tiếp diễn, Đức đã công bố kế hoạch tăng tổng ngân sách quân sự lên 153 tỷ euro vào năm 2029, cao hơn nhiều so với con số 86 tỷ euro trong năm nay. Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier đã kêu gọi thảo luận về việc khôi phục chế độ nghĩa vụ quân sự phổ thông. Thủ tướng Friedrich Merz phát biểu trước quốc hội Đức rằng “các biện pháp ngoại giao đã cạn kiệt”.

Đức là nhà cung cấp vũ khí lớn thứ hai cho Kiev kể từ khi xung đột Ukraine leo thang vào tháng 2/2022, chỉ sau Mỹ. Kiev đã sử dụng xe tăng Leopard do Berlin cung cấp trong cuộc tấn công năm ngoái vào tỉnh Kursk của Nga. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã tuyên bố rằng “sự tham gia trực tiếp của Berlin vào cuộc xung đột giờ đây đã rõ ràng”. Nga liên tục chỉ trích việc cung cấp vũ khí của phương Tây cho Ukraine, cho rằng chúng không thay đổi được tiến trình chung của cuộc xung đột mà chỉ làm gia tăng nguy cơ leo thang.

Việc hủy bỏ Hiệp ước quốc phòng năm 1996 giữa Nga và Đức diễn ra trong bối cảnh mối quan hệ giữa hai quốc gia đang ở mức thấp điểm. Xem xét những diễn biến gần đây, dường như các biện pháp ngoại giao đang gặp nhiều khó khăn trong việc cải thiện quan hệ giữa hai bên. Trong khi đó, các quốc gia phương Tây, bao gồm Đức, tiếp tục duy trì lập trường cứng rắn đối với Nga.