Trong bối cảnh ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu đang trở thành vấn đề nghiêm trọng trên toàn cầu, việc chuyển đổi từ phương tiện chạy xăng sang xe điện đang trở thành xu hướng tất yếu, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội. Với mật độ dân cư đông đúc, tình trạng ùn tắc giao thông thường xuyên và mức độ ô nhiễm vượt ngưỡng cho phép, Thủ đô cần một giải pháp bền vững hơn, và xe điện chính là câu trả lời.

Ô nhiễm không khí tại Hà Nội đang diễn biến theo chiều hướng xấu, gây ra nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và các hoạt động phát triển kinh tế-xã hội. Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ô nhiễm không khí tại Hà Nội chủ yếu là ô nhiễm bụi PM2.5 – một chất gây hại vô hình nhưng có thể gây ra nhiều bệnh về hô hấp, tim mạch, đặc biệt là với đối tượng nhạy cảm như người già, trẻ em. Nguyên nhân chính gây ô nhiễm môi trường không khí ở Hà Nội được xác định là do các nguồn thải từ hoạt động giao thông, xây dựng, sản xuất công nghiệp, nông nghiệp và các hoạt động dân sinh khác.

Đặc biệt, với hơn 770 nghìn xe ô tô và gần 6 triệu xe máy sử dụng động cơ đốt trong lưu thông hằng ngày, Hà Nội đang phải đối mặt với một nguồn phát thải khí nhà kính khổng lồ, gây ô nhiễm môi trường và trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng không khí. Xe điện, với đặc tính không phát thải khi vận hành, giúp giảm thiểu đáng kể nồng độ khí độc hại, góp phần cải thiện bầu không khí đô thị. Bên cạnh đó, giá xăng dầu biến động liên tục, trong khi điện năng có chi phí ổn định và rẻ hơn nhiều. Theo tính toán, chi phí sạc điện cho xe máy điện chỉ bằng 1/10 so với đổ xăng cho cùng quãng đường di chuyển.

Chính phủ và thành phố Hà Nội đã có nhiều chính sách khuyến khích sử dụng xe điện, như giảm thuế, hỗ trợ lắp đặt trạm sạc, và đề xuất lộ trình cấm xe xăng trong tương lai. Nhiều doanh nghiệp cũng đã đầu tư vào hạ tầng sạc điện công cộng, giúp người dân tiếp cận dễ dàng hơn với loại hình phương tiện mới này. Việc chuyển sang xe điện không chỉ là lựa chọn mà là yêu cầu cấp thiết để phát triển bền vững, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang hướng tới mục tiêu trở thành một quốc gia phát triển bền vững và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Các quốc gia phát triển như Mỹ, châu Âu, Trung Quốc đã đặt mục tiêu dừng bán xe xăng trong thập kỷ tới. Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc cách mạng này, nhất là khi Hà Nội đang hướng tới mục tiêu trở thành thành phố xanh, thông minh. Việc chuyển đổi sang xe điện là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ môi trường, cải thiện chất lượng không khí và hướng tới một tương lai bền vững cho thế hệ tương lai.

Xe điện không chỉ là phương tiện của tương lai mà đã trở thành hiện tại. Đối với Hà Nội, nơi áp lực về giao thông và ô nhiễm ngày càng gia tăng, việc chuyển đổi sang xe điện là tất yếu để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, tiết kiệm chi phí và hướng tới một đô thị văn minh, hiện đại. Với sự hỗ trợ từ chính sách và sự phát triển của hạ tầng, việc chuyển đổi sang xe điện sẽ trở thành xu hướng chủ đạo trong thời gian tới, góp phần tạo nên một Hà Nội xanh và bền vững hơn.

Thành phố Hồ Chí Minh đang đứng trước một thách thức lớn trong việc quản lý và giám sát hoạt động đăng kiểm phương tiện cơ giới sau khi mở rộng và sáp nhập với tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu. Sự gia tăng đáng kể về số lượng phương tiện và cơ sở đăng kiểm đang đặt ra yêu cầu cấp thiết về nâng cao năng lực quản lý và giám sát.

Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh đã có đề nghị Bộ Xây dựng và Cục Đăng kiểm Việt Nam hỗ trợ chia sẻ dữ liệu liên quan đến hoạt động đăng kiểm tại thành phố. Dữ liệu được đề nghị bao gồm số lượng và danh sách các phương tiện đã đăng kiểm, cũng như tài khoản để truy cập tra cứu dữ liệu về kết quả kiểm định. Với dữ liệu này, thành phố sẽ có cơ sở để phát hiện kịp thời các bất thường và đánh giá hoạt động đăng kiểm tại các cơ sở kiểm định.

Song song với việc đề nghị chia sẻ dữ liệu, Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh cũng đang nghiên cứu và xây dựng phần mềm quản lý toàn diện về hoạt động đăng kiểm xe cơ giới trên địa bàn thành phố. Đây sẽ là một công cụ hữu ích giúp cơ quan chức năng theo dõi, giám sát và quản lý hoạt động đăng kiểm một cách hiệu quả hơn.

Hiện tại, Thành phố Hồ Chí Minh có khoảng 9 triệu mô tô, xe máy và đang xây dựng Đề án kiểm soát khí thải phương tiện. Mục tiêu của đề án là chuyển đổi sang năng lượng xanh cho nhóm xe buýt và tiến tới kiểm soát khí thải xe máy đối với những phương tiện cũ kỹ. Để đạt được mục tiêu này, việc quản lý và giám sát hoạt động đăng kiểm là vô cùng quan trọng.

Để phục vụ tốt hơn công tác quản lý nhà nước về hoạt động đăng kiểm xe cơ giới, Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh rất cần sự hỗ trợ và chia sẻ dữ liệu từ Cục Đăng kiểm. Dữ liệu này sẽ giúp cơ quan chức năng giám sát và theo dõi hoạt động đăng kiểm, đảm bảo an toàn giao thông và phục vụ người dân tốt hơn.

TP.HCM đang lên kế hoạch chuyển đổi xe hai bánh từ xăng sang điện cho các tài xế công nghệ và giao hàng, với mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm không khí và tác động tích cực đến môi trường. Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM (HIDS) đã hoàn thành dự thảo ‘Đề án Chuyển đổi xe hai bánh từ xe xăng sang điện cho tài xế công nghệ và giao hàng tại TP.HCM’, dự kiến trình lên UBND thành phố trong tuần này.

Đề án này đề xuất các chính sách hỗ trợ để khuyến khích tài xế công nghệ chuyển đổi sang sử dụng xe máy điện. Theo đó, HIDS kiến nghị miễn 100% phí trước bạ, phí đăng ký biển số và thuế VAT đối với xe máy điện do tài xế công nghệ đứng tên khi mua mới, áp dụng từ tháng 1/2026 đến tháng 12/2029. Đồng thời, đề xuất thiết lập cơ chế cho vay vốn ưu đãi lãi suất thấp, lãi suất trần khoảng 6%/năm, giúp tài xế dễ tiếp cận nguồn vốn mua xe điện.

Theo nghiên cứu của HIDS, mỗi tài xế công nghệ tại TP.HCM di chuyển trung bình 80-120 km mỗi ngày, gấp 3-4 lần so với người dân thông thường. Điều này đồng nghĩa với việc chuyển đổi một chiếc xe máy chạy xăng của tài xế công nghệ sang xe máy điện có tác động giảm phát thải lớn gấp nhiều lần so với xe hai bánh cá nhân khác.

Đề án của HIDS đưa ra 4 giai đoạn thực hiện. Từ tháng 1/2026, bắt đầu áp dụng các chính sách ưu đãi và ngừng cấp phù hiệu mới cho xe máy xăng. Từ tháng 1/2027, hạn chế xe xăng hoạt động trong giờ cao điểm tại các vùng phát thải thấp được thành phố quy định. Từ tháng 1/2028, siết chặt chính sách kiểm soát khí thải theo quy định. Từ tháng 12/2029, cấm hoàn toàn xe xăng tham gia cung cấp dịch vụ trên các nền tảng gọi xe công nghệ.

TP.HCM đang đối mặt với vấn đề ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Theo HIDS, giá trị trung bình năm của hàm lượng bụi mịn PM2.5 ở TP.HCM cao gấp từ 2,5 đến 4,7 lần so với ngưỡng do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến nghị. Hoạt động giao thông vận tải được xem là một trong những nguồn phát thải chính làm ô nhiễm không khí tại TP.HCM. Vì vậy, việc chuyển đổi sang xe máy điện là một giải pháp quan trọng để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe của người dân.

Sau khi trình lên UBND thành phố, đề án sẽ đi qua các bước góp ý và thẩm định tính pháp lý cho các đề xuất chính sách. Sau đó, TP.HCM sẽ gửi kiến nghị ra Trung ương để xin ý kiến và hỗ trợ trong việc triển khai đề án này.

Chính quyền Hà Nội đang lên kế hoạch cấm xe máy sử dụng nhiên liệu xăng trong khu vực đường vành đai 1 từ ngày 1/7/2026, như đã được nêu trong chỉ thị số 20 của Thủ tướng Chính phủ. Kế hoạch này bao gồm việc hạn chế sử dụng xe mô tô, xe gắn máy và giảm thiểu sự lưu thông của xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong khu vực đường vành đai 1 và vành đai 2 từ ngày 1/1/2028. Đến năm 2030, Hà Nội dự kiến sẽ mở rộng phạm vi hạn chế này trong toàn bộ đường vành đai 3. Đây là một bước tiến quan trọng hướng tới mục tiêu bảo vệ môi trường và giảm thiểu ô nhiễm.

Để triển khai hiệu quả chủ trương này, cần có các giải pháp đồng bộ và toàn diện. Trước hết, cần tiếp tục đầu tư mở rộng các tuyến đường, phố và phát triển hệ thống giao thông công cộng đảm bảo tính đúng giờ, đúng tuyến và thuận tiện cho người dân. Việc đẩy mạnh sử dụng xe buýt điện và triển khai hệ thống xe trung chuyển từ các khu vực ven vào trung tâm thành phố là rất cần thiết.

Bên cạnh đó, chính quyền cần bố trí ngân sách địa phương và huy động nguồn lực xã hội hóa để hỗ trợ người dân trong việc chuyển đổi sang sử dụng phương tiện giao thông dùng năng lượng sạch. Các chính sách trợ giá, hỗ trợ vay mua xe điện cho hộ nghèo, người lao động cũng cần được xem xét và triển khai. Ngoài ra, cần có các chính sách khuyến khích người dân đổi xe máy cũ lấy xe điện mới và hỗ trợ nhà sản xuất, người tiêu dùng trong quá trình chuyển đổi phương tiện.

Một yếu tố quan trọng khác là cần phải phủ rộng hệ thống trạm sạc điện để tạo điều kiện thuận lợi cho người sử dụng xe điện. Xây dựng một lộ trình phù hợp và thực tế là chìa khóa để triển khai thành công chủ trương này. Việc “xanh hóa” hệ thống giao thông là hướng đi đúng đắn, nhưng cần đảm bảo cuộc sống của người dân không bị xáo trộn. Hà Nội tiên phong trong việc phát triển giao thông xanh cũng sẽ đóng vai trò là hình mẫu, thúc đẩy và cổ vũ các tỉnh thành khác chuyển đổi sang sử dụng phương tiện giao thông dùng năng lượng sạch.

Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký chỉ thị số 20/CT-TTg về một số nhiệm vụ cấp bách nhằm ngăn chặn và giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường. Trong đó, lãnh đạo Chính phủ giao thành phố Hà Nội thực hiện các giải pháp và biện pháp để các tổ chức, cá nhân chuyển đổi phương tiện, lộ trình đến ngày 1/7/2026 không có xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1; từ ngày 1/1/2028 không có xe mô tô, xe gắn máy, hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2; từ năm 2030 tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3.

Hà Nội hiện có hơn 6,9 triệu xe máy, phần lớn chạy xăng, góp phần đáng kể vào ô nhiễm không khí trên địa bàn. Chỉ thị 20, với lộ trình như nêu trên là nỗ lực đưa Hà Nội bắt kịp xu thế đô thị bền vững. Tuy nhiên, kế hoạch này không mới. Từ năm 2017, Hà Nội đã thông qua Đề án hạn chế xe máy đến năm 2030, thế nhưng tiến độ ì ạch: giao thông công cộng chỉ đáp ứng 20% nhu cầu, trạm sạc xe điện còn lác đác (khoảng 200 điểm), và kiểm soát khí thải xe máy gần như chưa làm.

Người dân rất quan tâm đến lộ trình này là điều dễ hiểu. Xe buýt điện hay tàu điện Cát Linh – Hà Đông chưa đủ sức thay thế xe máy – “người bạn” len lỏi mọi ngõ ngách, hợp với lối sống Hà Nội. Xe điện thì đắt, 30-50 triệu đồng/chiếc, trong khi trạm sạc còn hiếm. Chính sách ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường là cần thiết, nhưng nhiều bài toán cần lời giải cụ thể để tạo sự đồng thuận.

Nhìn ra thế giới, nhiều nơi đã biến chính sách xanh thành câu chuyện của dân chúng. London (Vương quốc Anh) áp dụng “khu vực phát thải thấp” (ULEZ) từ năm 2019, thu phí xe xăng, trợ giá xe điện, và mở rộng xe buýt điện, giúp giảm 20% khí thải giao thông sau ba năm. Hà Nội cần tham khảo kinh nghiệm, nhưng phải sáng tạo để chính sách thành câu chuyện của người dân.

Trước hết, phải “chạy nước rút” xây hạ tầng: tăng xe buýt điện, hoàn thiện tàu điện Nhổn – Ga Hà Nội, mở rộng trạm sạc lên 1.000 điểm trước 2026. Thứ hai, chính quyền nên tính toán có hỗ trợ tài chính thiết thực, ví dụ trợ giá 30-50% xe điện, trả góp 0% lãi suất, thu mua xe máy cũ để giảm gánh nặng.

Nhưng mấu chốt là truyền thông phải khiến người dân thấy mình là nhân vật chính. Thành phố có thể tổ chức “Ngày xe điện Hà Nội”, cho dân thử xe miễn phí, cá nhân hóa xe bằng sticker (nhãn dán), màu sắc để thu hút giới trẻ. Tuyển “đại sứ xanh” từ shipper, sinh viên, tiểu thương, để họ chia sẻ trải nghiệm trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội. Chuyển đổi xanh không chỉ là thay xe, mà là thay đổi tư duy.

Hà Nội có tiềm năng lớn, với ngân sách mạnh và sự ủng hộ từ trung ương. Nhưng cần đưa chỉ thị 20 trở thành câu chuyện của mỗi người dân.

UBND TP Huế vừa ban hành kế hoạch chuyển đổi sang sử dụng xe điện đối với xe buýt và xe khách nội tỉnh, hướng tới mục tiêu chuyển đổi năng lượng xanh trong lĩnh vực giao thông vận tải giai đoạn 2025-2030.

Theo kế hoạch, từ năm 2025, 100% xe buýt đầu tư mới hoặc thay thế sẽ sử dụng xe điện hoặc năng lượng xanh. Điều này áp dụng cho cả các tuyến hiện có và các tuyến mới mở. Việc này nhằm giảm thiểu tác động môi trường và tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững của ngành giao thông vận tải.

Thành phố Huế cũng đặt mục tiêu đến năm 2030, 60% phương tiện taxi hoạt động trên địa bàn sẽ chuyển sang sử dụng xe điện. Ngoài ra, ít nhất 30% xe vận tải hành khách theo hợp đồng đầu tư mới hoặc thay thế cũng sẽ sử dụng năng lượng xanh. Điều này không chỉ góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn giúp đa dạng hóa nguồn năng lượng sử dụng trong lĩnh vực giao thông.

Về hạ tầng hỗ trợ, đến cuối năm 2025, TP Huế phấn đấu hoàn thiện hệ thống trạm sạc cơ bản để phục vụ nhu cầu vận tải hành khách. Đây là bước chuẩn bị quan trọng để hỗ trợ việc chuyển đổi sang xe điện một cách rộng rãi. Đến năm 2030, mỗi xã/phường trong thành phố sẽ có ít nhất một trạm sạc, đáp ứng nhu cầu của tổ chức, cá nhân sử dụng xe điện.

UBND TP Huế xác định việc chuyển đổi sang năng lượng xanh là nhiệm vụ quan trọng, góp phần hiện đại hóa ngành giao thông, thúc đẩy tăng trưởng xanh và hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng ‘0’ vào năm 2050 theo chỉ đạo của Chính phủ. Đây là một phần trong nỗ lực toàn diện nhằm bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Để đạt được các mục tiêu đề ra, UBND TP Huế sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, kêu gọi đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp trong việc chuyển đổi sang sử dụng xe điện và xây dựng hạ tầng trạm sạc. Cùng với đó, thành phố cũng sẽ tăng cường phối hợp với các bộ, ngành trung ương để được hỗ trợ và hướng dẫn trong quá trình triển khai thực hiện.

Trong nỗ lực thúc đẩy giao thông xanh, thành phố Hồ Chí Minh đang tích cực triển khai nhiều đề án quan trọng. Tại một buổi họp báo gần đây, Sở Xây dựng thành phố đã chia sẻ thông tin về các đề án chuyển đổi xanh trong lĩnh vực giao thông vận tải đang được xây dựng và hoàn thiện.

Một trong những đề án đáng chú ý là việc chuyển đổi xe máy từ sử dụng xăng sang điện cho tài xế xe ôm công nghệ và giao hàng tại thành phố. Viện Nghiên cứu phát triển thành phố Hồ Chí Minh đang hoàn thiện đề án này, trong đó đề xuất các giai đoạn chuyển đổi, chính sách hỗ trợ cho tài xế và người dân mua xe máy điện, cũng như lộ trình triển khai thực hiện.

Đề án chuyển đổi xe máy sang điện được xem là một bước đi quan trọng nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường và cải thiện chất lượng không khí tại thành phố. Với việc triển khai đề án này, thành phố hy vọng sẽ khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng phương tiện giao thông xanh, thân thiện với môi trường.

Để triển khai đề án hiệu quả, thành phố sẽ cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, doanh nghiệp và người dân. Sở Xây dựng thành phố cho biết sẽ tiếp tục cập nhật và cung cấp thông tin về tiến độ triển khai đề án trong thời gian tới.

Ngoài đề án chuyển đổi xe máy sang điện, thành phố còn nhiều đề án quan trọng khác nhằm phát triển giao thông xanh. Những nỗ lực này thể hiện cam kết của thành phố trong việc xây dựng một môi trường giao thông an toàn, thân thiện và bền vững cho người dân.

Đề án chuyển đổi xe máy sang điện không chỉ góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn giúp người dân tiết kiệm chi phí vận hành, bảo dưỡng phương tiện. Hiện tại, nhiều nước trên thế giới đã và đang tích cực triển khai các chương trình tương tự để khuyến khích sử dụng xe điện.

Một số chuyên gia đánh giá rằng, việc chuyển đổi sang xe máy điện sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người dân và môi trường. Xe máy điện có mức độ phát thải khí nhà kính thấp hơn đáng kể so với xe máy xăng truyền thống.

TP.HCM đang tích cực triển khai các biện pháp chuyển đổi xanh trong lĩnh vực giao thông, sau thành công của việc chuyển đổi xe buýt sang sử dụng năng lượng xanh. Mới đây, đề án chuyển đổi 400.000 xe máy xăng sang xe máy điện cho lực lượng tài xế công nghệ và giao hàng đã được đưa ra, nhận được sự quan tâm và đồng tình của nhiều người dân.

Theo Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM (HIDS), lực lượng tài xế công nghệ và giao hàng là nhóm có mức độ phát thải cao nhất trên mỗi đầu phương tiện. Họ di chuyển trung bình 80-120 km mỗi ngày, gấp 3-4 lần so với người dân thông thường. Chuyển đổi một chiếc xe của tài xế công nghệ sang xe điện có tác động giảm phát thải lớn gấp nhiều lần so với xe 2 bánh cá nhân của người dân thông thường.

Bên cạnh đó, việc chuyển đổi xe điện cho nhóm này dễ tạo hiệu ứng lan tỏa trong xã hội. Họ là lực lượng di chuyển nhiều, tiếp xúc trực tiếp với hàng triệu người dân mỗi ngày. Khi tài xế công nghệ sử dụng xe điện với hình ảnh rõ nét, êm ái, sạch sẽ, tiết kiệm sẽ giúp thay đổi nhận thức cộng đồng và thúc đẩy nhu cầu sử dụng xe điện trong dân cư.

Điện rẻ hơn xăng khoảng 80% trên mỗi km vận hành và xe điện có ít chi tiết bảo dưỡng hơn so với xe xăng. Nhờ vậy, trung bình mỗi tài xế có thể tiết kiệm 1-1,3 triệu đồng mỗi tháng. Quãng đường và số giờ hoạt động càng cao thì số tiền tiết kiệm càng lớn.

Sở Xây dựng TP.HCM đang hoàn thành ‘Đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông trên địa bàn TP.HCM’ theo 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 là thực hiện chuyển đổi và xây dựng chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh đã hoàn thành.

Giai đoạn 2 sẽ tập trung xây dựng chính sách khuyến khích, ưu đãi và lộ trình đối với các cá nhân, hộ gia đình, hợp tác xã, doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi phương tiện giao thông từ sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh. Lộ trình thực hiện sẽ bao gồm: xe taxi, xe công nghệ, xe hợp đồng, xe khách, xe tải, phương tiện cá nhân, ô tô và phương tiện thuộc quản lý bởi các đơn vị hành chính công, các doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân.

TP.HCM là một trong những TP hàng đầu thế giới chịu tác động nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Nhiệt độ trung bình năm của TP tăng 1,4%; tỷ lệ diện tích ngập thường xuyên năm 2009 là 54%, dự báo tới năm 2050 sẽ tăng lên 61%. Trong đó, các hoạt động giao thông vận tải là một trong những nguyên nhân chính, đóng góp tới 45% tổng lượng phát thải khí nhà kính.