Trong khuôn khổ Chương trình Mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, tỉnh đã triển khai một loạt dự án đầu tư xây dựng hạ tầng tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn. Theo đó, 129 công trình hạ tầng đã được triển khai, bao gồm 29 công trình tại các trường mầm non, 51 công trình tại các trường tiểu học, 35 công trình cho cấp trung học cơ sở (THCS) và 14 công trình tại cấp trung học phổ thông (THPT).

Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã thực hiện xây mới và sửa chữa khoảng 1.500 phòng học, cùng với đó là khoảng 510 phòng học bộ môn được sửa chữa và xây mới. Ngoài ra, còn có 650 phòng khối hành chính – quản trị được xây mới và sửa chữa, cùng khoảng 50 phòng ăn cấp mầm non và 210 phòng hỗ trợ học tập được xây mới và sửa chữa. Ngoài ra, còn có 600 phòng phụ trợ cùng nhiều công trình hạ tầng khác cũng được xây mới và sửa chữa.

Tổng kinh phí đầu tư xây dựng, sửa chữa, bảo dưỡng các hạng mục nói trên lên tới 225,725 tỷ đồng. Việc đầu tư cơ sở vật chất cho các trường học không chỉ giúp nâng cao chất lượng dạy và học tại các nhà trường mà còn góp phần quan trọng vào việc nâng cao diện mạo giáo dục của tỉnh.

Theo thống kê, từ năm 2021 đến tháng 5/2025, toàn tỉnh đã có 33 trường học được công nhận mới là trường đạt chuẩn quốc gia, đánh dấu một mốc quan trọng trong quá trình phát triển giáo dục của địa phương. Đây là minh chứng cho những nỗ lực không ngừng của tỉnh trong việc nâng cao chất lượng giáo dục và tạo ra môi trường học tập tốt hơn cho các em học sinh.

Thái Nguyên – một tỉnh miền núi phía Bắc của Việt Nam – đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong công cuộc đổi mới và phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Với nhiều giải pháp đồng bộ và hiệu quả, tỉnh đã cải thiện đáng kể hạ tầng kỹ thuật, văn hóa – xã hội thiết yếu như điện, đường, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa tại các bản làng.

Những nỗ lực này không chỉ nâng cao mức sống của người dân mà còn làm thay đổi căn bản tập quán canh tác và bộ mặt bản làng. Các bản làng dân tộc thiểu số tại Thái Nguyên nay đã có những gam màu tươi sáng với những ngôi nhà mới xây dựng, đường sá được mở rộng và trải bê tông, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao lưu và phát triển kinh tế.

Việc đầu tư có trọng tâm trọng điểm, phù hợp với điều kiện, tiềm năng thế mạnh, phong tục tập quán của đồng bào đã thu được kết quả tích cực. Công tác vận động quần chúng phát huy quyền làm chủ, sự tham gia chủ động của cộng đồng và người dân đã khơi dậy tinh thần nỗ lực vươn lên của đồng bào. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm sâu, khoảng cách về mức sống so với bình quân chung của tỉnh từng bước thu hẹp. Sự nghiệp giáo dục, y tế, văn hóa của các vùng dân tộc có bước phát triển mới.

Tỉnh Thái Nguyên cũng đẩy mạnh việc trang bị kiến thức về khoa học kỹ thuật, hỗ trợ vật tư phân bón, nguồn cây, con giống chuyển đổi cây trồng vật nuôi, phát triển ngành nghề, làng nghề truyền thống. Hệ thống hạ tầng viễn thông được xây dựng tạo điều kiện cho bà con tiếp cận các nền tảng công nghệ số.

Một số sản phẩm nông nghiệp của tỉnh đã có giá trị thương phẩm cao, trong đó chè là cây trồng chủ lực. Nhiều địa phương đã tập trung phát triển và đã cho sản lượng, giá trị thương phẩm cao với các loại cây trồng như na, bưởi, quế…Sản phẩm truyền thống như dệt, may trang phục dân tộc, mật ong, gạo nếp vải, cốm, miến dong, rượu men lá… đã đáp ứng yêu cầu về chất lượng, thị hiếu người tiêu dùng và đã đạt tiêu chuẩn OCOP.

Bên cạnh những thành tựu, vẫn còn một số khó khăn và thách thức mà tỉnh cần phải vượt qua. Các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi địa hình trải rộng, mật độ dân cư không tập trung, trình độ sản xuất còn dựa nhiều vào yếu tố tự nhiên, phương thức canh tác giản đơn, giá trị kinh tế thấp, ít cơ hội tiếp cận việc làm phi nông nghiệp.

Cơ sở hạ tầng nhiều xã phía Bắc của tỉnh chưa được đầu tư hoàn thiện. Cơ chế, chính sách chưa đủ hấp dẫn thu hút doanh nghiệp có tiềm lực kinh tế mạnh đầu tư vào công nghiệp chế biến, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị tại các xã vùng sâu, vùng xa.

Tuy nhiên, bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số tại Thái Nguyên vẫn được giữ gìn và phát huy. Những nét đẹp mang giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào như ngôn ngữ, trang phục truyền thống, phong tục tập quán, nghi lễ tín ngưỡng, ẩm thực, dân ca dân vũ được các cấp ủy, chính quyền tạo điều kiện cho bà con bảo tồn và phát huy.

Mới đây, tỉnh Thái Nguyên đã ban hành đề án phát triển du lịch cộng đồng với nhiều triển vọng về các điểm đến mới và tạo thêm việc làm cho người dân. Làng du lịch sinh thái nhà sàn Thái Hải, Làng du lịch cộng đồng xóm Mỏ Gà, Làng văn hóa dân tộc bản Quyên… có thể coi là hình mẫu để nâng cao, nhân rộng.

Trong thời gian tới, tỉnh cần tiếp tục quan tâm và có những giải pháp hiệu quả hơn nữa để phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi một cách bền vững.

Năm 2025, Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo được triển khai với tổng vốn thực hiện là 875,915 tỷ đồng, trong đó bao gồm 260,539 tỷ đồng vốn chuyển nguồn từ năm 2024 sang năm 2025 và 615,375 tỷ đồng vốn của năm 2025. Tính đến hết 6 tháng đầu năm, toàn tỉnh đã giải ngân được 297,013 tỷ đồng, đạt 33% kế hoạch đã đề ra.

Chương trình đã mang lại nhiều kết quả tích cực trong việc cải thiện đời sống của người dân. Toàn tỉnh đã thực hiện đầu tư xây dựng và duy tu bảo dưỡng trên 100 công trình cơ sở hạ tầng và 101 công trình thiết yếu trên địa bàn. Bên cạnh đó, chương trình cũng triển khai 66 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, với 3.325 lượt hộ tham gia. Ngoài ra, chương trình còn tổ chức 4 lớp tập huấn kỹ thuật hỗ trợ phát triển sản xuất với 56 đại biểu tham dự.

Hoạt động phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi cũng được triển khai tại 100% xã, phường trong toàn tỉnh. Chương trình còn tổ chức 5 hội nghị tư vấn hướng nghiệp, khởi nghiệp cho học sinh THPT trên địa bàn tỉnh, thu hút 961 học sinh tham dự. Bên cạnh đó, chương trình còn tổ chức 3 lớp học nghề kỹ thuật trồng thuốc lá với 105 học viên học.

Để tiếp tục triển khai hiệu quả nguồn vốn giao năm 2025, tỉnh đã chỉ đạo các địa phương chủ động đẩy mạnh các hoạt động tập huấn hướng dẫn nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác giảm nghèo các cấp. Đồng thời, tỉnh cũng tăng cường truyền thông nâng cao nhận thức cho cán bộ và người dân về mục đích ý nghĩa của Chương trình. Tỉnh cũng tiếp tục thực hiện việc kiểm tra giám sát đánh giá tình hình thực hiện tại cơ sở nhằm phát hiện các sai sót để uốn nắn kịp thời.

Tỉnh cũng tổ chức rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo đảm bảo chính xác để đánh giá hiệu quả việc triển khai thực hiện Chương trình giai đoạn 2021 – 2025 và tổng điều tra rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo giai đoạn 2026 – 2030. Qua đó, tỉnh sẽ có cơ sở để xây dựng các chính sách giảm nghèo phù hợp và hiệu quả, giúp cải thiện đời sống của người dân, đặc biệt là những hộ nghèo và cận nghèo.

Nhìn chung, Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong 6 tháng đầu năm. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu đề ra, tỉnh cần tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động triển khai chương trình, đặc biệt là việc giải ngân vốn và thực hiện các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất.