Ngày 24/7, Liên minh châu Âu (EU) đã tăng cường sức ép lên chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump thông qua một gói biện pháp đáp trả. Đây là động thái của EU nhằm bảo vệ lợi ích của mình trước những hành động của Mỹ, đặc biệt là việc áp thuế thép và nhôm đối với các nước châu Âu.

EU đã đề xuất gói trả đũa trị giá 93 tỷ euro (khoảng 109 tỷ USD) đối với hàng hóa Mỹ. Gói biện pháp này được chia thành hai phần. Phần đầu tiên bao gồm việc áp thuế cao hơn đối với hàng hóa Mỹ trị giá 21 tỷ euro. Đây là biện pháp đáp trả trực tiếp việc chính quyền ông Trump áp thuế thép và nhôm đối với EU. Phần thứ hai trị giá 72 tỷ euro sẽ mở rộng danh sách các sản phẩm Mỹ bị áp thuế. Các sản phẩm này bao gồm máy bay Boeing và rượu bourbon Kentucky.

EU khẳng định mục tiêu chính của họ vẫn là tìm kiếm một giải pháp thông qua đàm phán với Mỹ. EU tin rằng một thỏa thuận có thể đạt được nếu cả hai bên cùng có thiện chí. Tuy nhiên, bằng cách đưa ra gói trả đũa này, EU cũng thể hiện sự cứng rắn nhằm gây sức ép lên Washington.

Các quốc gia thành viên EU đã thống nhất và ủng hộ gói biện pháp này. Nếu không đạt được thỏa thuận thương mại, gói trả đũa đầu tiên sẽ có hiệu lực vào ngày 7/8. Gói thứ hai sẽ được thực hiện theo hai giai đoạn, vào ngày 7/9 và ngày 7/2.

Hiện tại, EU và Mỹ đang tiến gần đến một thỏa thuận. Một trong những điểm thảo luận quan trọng là mức thuế và các nhượng bộ trong một số lĩnh vực then chốt. Các nguồn tin cho biết mức thuế 15% mà Mỹ dự kiến áp dụng có thể không kèm thêm các mức thuế trước đó, và một số lĩnh vực như máy bay, gỗ, dược phẩm, sản phẩm công nghiệp có thể được miễn trừ.

Về phần mình, EU được cho là đang cân nhắc giảm một số mức thuế để giúp đạt được thỏa thuận. Tuy nhiên, khối này không có kế hoạch đưa ra các cam kết đầu tư vào Mỹ như Nhật Bản đã làm.

Cho đến nay, EU vẫn chưa áp dụng bất kỳ biện pháp đối phó nào đối với Mỹ. Tuy nhiên, với việc thông qua gói trả đũa này, EU hy vọng có thể hỗ trợ cho các cuộc đàm phán và đạt được một thỏa thuận có lợi cho cả hai bên.

Một nhà ngoại giao EU cho biết: “Trọng tâm của chúng tôi là tìm kiếm một kết quả đàm phán. Chúng tôi tin rằng điều đó nằm trong tầm tay. Tuy nhiên, chúng tôi cũng cần thể hiện sự cứng rắn để gây sức ép lên đối phương.”

Nhìn chung, động thái của EU là một bước đi chiến lược nhằm bảo vệ lợi ích kinh tế của khối này trước những động thái của Mỹ. Trong khi chờ đợi kết quả của các cuộc đàm phán, EU đã sẵn sàng thực hiện các biện pháp cần thiết để duy trì sự cân bằng trong quan hệ thương mại với Mỹ.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ, ông Scott Bessent, đã lên tiếng khẳng định rằng chính quyền Mỹ sẽ đặt chất lượng lên hàng đầu trong các cuộc đàm phán thương mại, thay vì chỉ tập trung vào việc ký kết thỏa thuận trước ngày 1-8, thời điểm mà thuế đối ứng dự kiến có hiệu lực. Trong một cuộc phỏng vấn với kênh CNBC vào ngày 21-7, ông Bessent nhấn mạnh rằng Mỹ sẽ không vội vàng chỉ để đạt được một thỏa thuận, mà sẽ tập trung vào việc đảm bảo chất lượng và lợi ích của thỏa thuận.

Khi được hỏi về khả năng gia hạn thời hạn áp thuế đối ứng, ông Bessent cho biết quyết định cuối cùng sẽ thuộc về Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ông cũng cảnh báo rằng nếu các nước không đạt được thỏa thuận trước ngày 1-8 và Mỹ áp thuế, mức thuế cao hơn sẽ khiến các nước chịu thêm áp lực và phải nhượng bộ nhiều hơn.

Bộ trưởng Bessent cũng tiết lộ rằng đàm phán thương mại với Trung Quốc sẽ sớm được nối lại, với các chủ đề thảo luận có thể bao gồm việc Bắc Kinh tiếp tục mua dầu từ Iran và Nga, cũng như tình trạng dư thừa công suất trong ngành thép và các lĩnh vực công nghiệp khác.

Liên quan đến quan hệ thương mại với châu Âu, ông Bessent cho biết sẽ khuyến khích châu Âu cùng Mỹ xem xét áp dụng biện pháp thuế thứ cấp với Nga nếu cần. Trước đó, Tổng thống Trump đã tuyên bố áp thuế đối ứng hàng loạt lên hầu hết đối tác thương mại chính của Mỹ, khiến cho tiến trình đàm phán với nhiều nước như Ấn Độ, Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU) hiện vẫn chưa cho thấy kết quả rõ ràng.

EU tuyên bố đang xem xét áp dụng đòn trả đũa nếu Mỹ áp thuế, trong đó có khả năng hạn chế doanh nghiệp Mỹ tham gia các gói thầu công hoặc cung cấp dịch vụ tại châu Âu. Điều này cho thấy sự căng thẳng trong quan hệ thương mại giữa Mỹ và châu Âu.

Trong khi đó, các nhà đàm phán Ấn Độ đã rời Washington và trở về New Delhi sau gần một tuần đàm phán mà không đạt đột phá. Giới chức Ấn Độ thừa nhận triển vọng đạt được một thỏa thuận tạm thời trước ngày 1-8 hiện khá mờ nhạt.

Đặc phái viên thương mại Nhật Ryosei Akazawa đã đến Washington hôm 21-7, trong khi tân Bộ trưởng Tài chính Hàn Quốc Koo Yu-cheol sẽ đến Mỹ và tham dự đàm phán thương mại theo khuôn khổ ‘2+2’ với Bộ trưởng Bessent và Đặc phái viên thương mại Mỹ Jamieson Greer vào cuối tuần này. Các cuộc đàm phán thương mại này sẽ diễn ra trong bối cảnh Mỹ đang tích cực đẩy mạnh các cuộc đàm phán thương mại với nhiều nước trên thế giới.