Phát hiện Địa Chất Mới tại Mỏ Đất Hiếm Lớn Nhất Hành Tinh
Một phát hiện địa chất quan trọng đã được Trung Quốc công bố gần đây tại mỏ đất hiếm Bạch Vân Ngao Bác, khu tự trị Nội Mông Cổ. Đây là mỏ đất hiếm lớn nhất thế giới, cung cấp gần 40% trữ lượng toàn cầu. Việc phát hiện ra ‘mật mã’ địa chất ẩn sau mỏ đất hiếm này không chỉ khiến giới khoa học ngạc nhiên mà còn có thể thay đổi cách thế giới tiếp cận tài nguyên chiến lược này trong thế kỷ 21.
Đất hiếm, hay còn gọi là ‘vàng công nghiệp’ và ‘vàng chiến lược’ của thời đại mới, đóng vai trò quan trọng trong sản xuất pin xe điện, tuabin gió, chip bán dẫn và hệ thống vũ khí tối tân. Mỏ đất hiếm Bạch Vân Ngao Bác, chiếm tới 90% trữ lượng của riêng Trung Quốc và gần 40% trữ lượng toàn cầu, đã trở thành tâm điểm của ngành công nghiệp đất hiếm toàn cầu.
Câu chuyện về mỏ đất hiếm này bắt đầu từ năm 1927, khi một giảng viên trẻ tuổi của Đại học Bắc Kinh là Đinh Đạo Hành đã phát hiện ra một dãy núi đá màu đen ánh kim trên thảo nguyên rộng lớn. Giáo sư Hà Tác Lâm, chuyên gia thạch học của Bắc Đại, đã xác định các mẫu đá tại đây chứa hàm lượng đất hiếm cực cao. Kể từ đó, Trung Quốc đã đầu tư mạnh vào hệ sinh thái khai thác, tinh luyện và ứng dụng đất hiếm.
Một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Science Advances đã phát hiện ra rằng phần lớn tài nguyên đất hiếm ở Bạch Vân Ngao Bác không hình thành cách đây 1,3 tỷ năm như giả định lâu nay, mà đến từ một đợt hoạt động magma cách đây chỉ 430 triệu năm. Phát hiện này mở ra hướng thăm dò mới cho ngành công nghiệp đất hiếm toàn cầu và có thể giúp các quốc gia khác tìm kiếm các mỏ đất hiếm quy mô lớn.
Ngoài ra, việc Trung Quốc nắm quyền kiểm soát phần lớn đất hiếm thế giới khiến nhiều nước phát triển phải tái cơ cấu chuỗi cung ứng, tìm nguồn thay thế và đầu tư khai thác trong nước. Đất hiếm không còn là vấn đề kỹ thuật mà là lợi ích chiến lược sống còn trong bối cảnh xung đột thương mại, cạnh tranh công nghệ và cuộc đua năng lượng xanh đang leo thang.
Các chuyên gia cho rằng rào cản lớn nhất vẫn là công nghệ tách chiết vốn là bí quyết mà chỉ Trung Quốc làm chủ trên quy mô công nghiệp. Do đó, việc phát triển công nghệ mới để khai thác và tinh luyện đất hiếm sẽ là chìa khóa để giúp các quốc gia khác tham gia vào thị trường đất hiếm toàn cầu.