Thương mại điện tử tại Việt Nam đang trải qua một giai đoạn phát triển mạnh mẽ, mở ra nhiều cơ hội cho cả cá nhân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc kinh doanh trong lĩnh vực này mà không có giấy phép có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Theo quy định, những cá nhân và tổ chức kinh doanh thương mại điện tử không có giấy phép có thể bị phạt tiền từ 20 đến 30 triệu đồng và thậm chí bị đình chỉ hoạt động.
Để hoạt động hợp pháp, tất cả các cá nhân và tổ chức kinh doanh thương mại điện tử cần phải đăng ký hoặc thông báo với Bộ Công Thương theo quy định tại Nghị định số 52/2013/NĐ-CP và Nghị định số 85/2021/NĐ-CP. Nghị định số 24/2025/NĐ-CP cũng quy định rõ rằng việc kinh doanh thương mại điện tử mà không có giấy phép có thể bị xử phạt hành chính lên đến 30 triệu đồng và phải tạm dừng hoặc đình chỉ hoạt động.
Tiến sĩ Kinh tế, Luật sư Lê Bá Thường, Viện trưởng Viện Nghiên cứu pháp luật và Văn hoá doanh nghiệp, cho biết rằng bất kỳ tổ chức, cá nhân nào thiết lập website thương mại điện tử để bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ đều cần thực hiện thủ tục đăng ký hoặc thông báo. Việc đăng ký hoặc thông báo với Bộ Công Thương không chỉ giúp tránh rủi ro pháp lý mà còn nâng cao uy tín và niềm tin với khách hàng.
Các quy định hiện hành chia thủ tục pháp lý thành nhiều hình thức, tùy vào loại hình kinh doanh thương mại điện tử. Tổ chức, cá nhân có thể lựa chọn loại hình để đăng ký, bao gồm thông báo website, đăng ký website, giấy phép điều chỉnh và giấy phép tạm thời. Cá nhân có mã số thuế được phép thông báo website bán hàng, nhưng nếu muốn vận hành sàn thương mại điện tử hoặc cung cấp dịch vụ, cá nhân bắt buộc phải thành lập doanh nghiệp hoặc tổ chức hợp pháp.
Để hạn chế tình trạng phải chỉnh sửa nhiều lần, doanh nghiệp nên chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng ngay từ đầu, bao gồm đơn đăng ký/thông báo, giấy phép đăng ký kinh doanh hoặc mã số thuế cá nhân, quy chế hoạt động của nền tảng, các hợp đồng dịch vụ và đề án bảo mật. Doanh nghiệp cũng cần thường xuyên cập nhật các văn bản pháp luật mới, đặc biệt là Nghị định số 24/2025/NĐ-CP để tránh bị xử phạt.
Đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, cần chuẩn bị thêm các tài liệu chứng minh năng lực tài chính và tuân thủ cam kết quốc tế trong quá trình xin phép. Tóm lại, tuân thủ đúng quy định không chỉ giúp doanh nghiệp thương mại điện tử hoạt động hợp pháp mà còn tạo niềm tin vững chắc với người tiêu dùng trong môi trường số hóa ngày càng cạnh tranh.